Berkleij, A. - Prinses Irene Brigade

Ga naar de inhoud

Berkleij, A.

Erelijst gesneuvelden > Namenlijst slachtoffers Veldtocht
Achternaam: Berkleij
Voornaam: Arend
Voorletters: A.
Rang: Korp.
Mil. Onderdeel: Kon.Ned.Brig.Prinses Irene
Geboorteplaats: Amsterdam
Geboortedatum: 19-02-1907
Overlijdensplaats: Amiens (F)
Overlijdensdatum: 29-10-1944    
Begraafplaats: Stedelijke Begraafplaats Evere in de Gemeente Brussel
Provincie: Brabant
Land: België
Vak: 10
Rij :18
Nummer: 44    

Bron foto grafsteen: OGS

Arend was van huis uit joods, maar hij gaf zelf aan dat hij, net als zijn vrouw, katholiek was. Vandaar het kruis bovenaan zijn grafsteen.  


Het bedrijf van de grootvader van Arend (Bron: CBG)

De ouders van Arend waren de joodse koopman Eli(as) Berkleij uit Schoonhoven en de Amsterdamse Alida Dooseman. Zij trouwden op 19 april 1906 in Amsterdam. Arend werd daar geboren op 19 februari 1907 en zijn zus Rosalie op 23 juli 1908. In 1919 verhuisde de familie naar Brussel. Zij woonden hier in de chique straat Rue de Turin. De buren op nr. 12 woonden in een door de bekende architect Viktor Horta ontworpen Art Nouveau-huis uit 1892, waarvan u op bijgaande foto de hal ziet.
De ouders van Arend scheidden in mei 1927. Elias trouwde daarna met de Belgische Lucienne Renchon en ging vervolgens met haar naar Aruba. Ze kregen daar in 1936 samen één dochter: Helena.   

Bron: CBG
Rosalie en Arend
(Bron: Stéphane Van Camberg)

Rosalie, de zus van Arend, was van beroep stenotypiste en is samen met haar man Eduard Piller in oktober 1942 omgekomen in Auschwitz. Ze is op 24.08.1942 met transport no. 23 vanuit het Franse doorgangskamp Drancy naar Auschwitz gedeporteerd. Haar naam komt voor op een lijst van gevangenen in Belfort met daarachter no.14. Dit betekent dat zij een vergeefse poging heeft ondernomen om Zwitserland binnen te komen, is opgepakt en opgesloten in de gevangenis van Belfort. Belfort ligt dichtbij de Frans-Zwitserse grens.

Arend was handelsreiziger en woonde in Brussel toen hij in 1927 werd opgeroepen voor de dienstplicht. In verband met zijn werk kreeg hij 1 jaar uitstel. In 1928 vervulde hij als soldaat zijn dienstplicht bij het 4e Regiment Infanterie.
Arend was getrouwd met Eleonore Cloetens en woonde in de wijk Molenbeek in Brussel. Hij kreeg samen met haar in 1937 een dochter: Juliëtte.
Hoewel hij al sinds 1919 in België woonde, werd hij bij de algemene mobilisatie van 1939 in Nederland weer onder de wapenen geroepen. Soldaat Berkleij werd ingedeeld bij 1-III-28 R.I. Na de Nederlandse capitulatie in 1940 ging hij met groot verlof. Arend Berkleij ging terug naar België. Vandaaruit is hij via Frankrijk en Spanje in mei 1942 in Engeland aangekomen. Bij Koninklijk Besluit werd hem voor deze Engelandvaart de dapperheidonderscheiding het Kruis van Verdienste toegekend.

Hier staat Arend, 2e van rechts, bij commando's van 2 Dutch Troop (Bron: Martien van Barneveld)

In Engeland werd Arend meteen weer opgeroepen in werkelijke dienst en geplaatst bij het Detachement Londen. Na een intensieve training werd hij als commando geplaatst bij No 2 Dutch Troop I-A Commando.


Op 19 november 1942 werd Arend gedecoreerd met het Kruis van Verdienste, vanwege zijn vlucht uit Nederland (Bron: Martien van Barneveld)

Arend in Poona (Brits-Indië) als lid van No2 Dutch Troop (Bron: NIMH)

Als commando maakte hij enkele acties mee in het Verre Oosten. Na de zomer van 1944 kwam Arend terug in Engeland en werd op 3 september 1944 , samen met zijn collega Hendriks geplaatst bij het 2e peloton van gevechtsgroep III van de Irenebrigade en vertrok op 4 september 1944 naar het vasteland van Europa.



Een dagboekverslag van de gevechten rond Tilburg beschrijft wel hoe Arend om het leven is gekomen:

Arend  (Bron: Stéphane Van Camberg)

'Bij de gevechten voor Tilburg waren we juist bezig over een rivier een bruggenhoofd te vormen. Korporaal Berkleij (Hij kwam uit Brussel, getrouwd en had een dochtertje) en ik kwamen het eerst over en werden hevig onder vuur genomen door Duitse sluipschutters. Berkleij kreeg een kogel door zijn hoofd en zijn helm vloog af. Ik lag twee  meter bij hem vandaan. Tegen die kale dijk hadden we helemaal geen dekking. Ik probeerde hem nog te helpen, maar zag wel dat het te laat was: zijn schedel was opengebarsten en ik kon zijn hersens zien.'

Op 24 oktober 1944 raakte hij dus zwaargewond bij gevechten rond Tilburg en op 29 oktober 1944 overleed hij aan zijn verwondingen in Amiens, Frankrijk. Op verzoek van de familie werd hij begraven in Brussel. Daar rust hij in een Nederlands oorlogsgraf op een geallieerd erehof op de Stedelijke Begraafplaats Evere in Brussel.

Webmaster Van de Velde heeft over een aantal onduidelijkheden (geloof en plaats van overlijden) contact opgenomen met de Oorlogsgravenstichting, in de persoon van dhr. Teeuwisse. Die berichtte als volgt:

"Na de oorlog berichtte het ministerie van Oorlog ons dat korporaal A. Berkleij op 25 oktober 1944 zwaargewond is geraakt bij gevechten rond Tilburg en dat hij aan zijn verwondingen overleden is op 29 oktober 1944. De plaats van overlijden werd niet vermeld. Omdat de heer Berkleij voor de oorlog  woonachtig was in Brussel, België, hebben wij daar navraag gedaan naar een overlijdensakte. De gemeente berichtte ons in 1953 dat naar aanleiding van een vonnis van het Tribunaal 1e aanleg te Brussel de datum en plaats van overlijden is vastgesteld op Amiens, Frankrijk, 29 oktober 1944.
Via de gemeente Brussel kwamen wij in contact met de weduwe van de heer Berkleij. Zij berichtte ons dat zij een kopie had van een overlijdensbericht waarin vermeld staat dat hij te Amiens is overleden op 30 oktober 1944. De datum is later gewijzigd in 29 oktober 1944. Helaas hebben wij geen kopie van dat bericht. Wat betreft het geloof van de heer Berkleij. Het was zijn eigen opgave dat hij katholiek was. Dat blijkt uit zijn militaire registratie. Ook zijn weduwe vermeldde katholiek op het verificatieformulier en op haar verzoek hebben wij op de grafsteen een kruisteken aangebracht."

Terug naar de inhoud