Schortinghuis, J.R - Prinses Irene Brigade

Ga naar de inhoud

Schortinghuis, J.R

Erelijst gesneuvelden > Namenlijst slachtoffers Veldtocht
Achternaam: Schortinghuis
Voornaam: Jacobus Reinder
Voorletters: J.R.
Rang: Sold.OVW.
Mil. Onderdeel: Kon.Ned.Brig.Prinses Irene
Geboorteplaats: Delfzijl
Geboortedatum: 14-02-1923
Overlijdensplaats: Hedel
Overlijdensdatum: 25-04-1945   
Begraafplaats: Noorderbegraafplaats te Groningen
Gemeente: Groningen
Provincie: Groningen
Land: Nederland
Vak: 1
Rij:18
Nummer: 2   

De ouders van Jacob waren machinist Pieter Schortinghuis (1891-1970) en zijn vrouw Jurrina van der Veen (1893-1971). Ze kwamen oorspronkelijk uit Delfzijl, maar verhuisden later naar de Piet Heinstraat 49a in Groningen. Jacob was enig kind en was een begenadigd vioolspeler en tekenaar.

          Koos voor zijn woonhuis (Copyright Rob Mulder)

"Koos" moest als student onderduiken en kwam in Nijmegen terecht bij een vriend van zijn vader. Al snel kreeg hij contact met de illegaliteit in het LO-werk. (Hulp aan onderduikers) Later werd hij contactman bij de politie  en viel daar positief op bij de Knokploeg Nijmegen, onder leiding van verzetsman Theo Dobbe. Koos had daar als schuilnaam 'Bob van de recherche'.

De Landelijke Top van de Illegaliteit draagt Theo Dobbe op in het zuiden van het land het verzet te bundelen in Knokploegen. Begin 1944 werd hij benaderd door de leiding van de Landelijke Knokploegen om een deel van de organisatie op zich te nemen, waarvoor hij Zuid-Nederland bereisde. Met zijn eigen knokploeg hield hij zich met name bezig met de liquidatie van verraders. Zijn laatste actie op 5 september (Dolle Dinsdag) kostte hem echter in 1944 het leven. Hij probeerde de collaborateur J. de Droog te liquideren in opdracht van zijn omgekomen vriend Jan van Straelen en werd opgepakt. Hij werd gevangen gezet op het landgoed Avegoor, waar hij aan een zwaar verhoor werd onderworpen. Daarna werd hij naar landgoed 't Hof bij Dieren (Gelderland) gebracht. Vlak voor de fusillade overhandigde Dobbe een afscheidsbriefje dat hij mocht schrijven aan zijn bewaker. Tegelijkertijd gaf hij een SS'er een geweldige oplawaai en trachtte hij de revolver van zijn bewaker te grijpen. Maar tijd om te schieten had hij niet meer: de twee andere bewakers van de Sicherheitsdienst openden het vuur. Dobbe werd dodelijk getroffen en op de fusilladeplaats begraven. De Belangenvereniging heeft op de plaats van executie een monument laten plaatsen, zodat de verzetsman Dobbe niet in vergetelheid raakt. Bovendien is de Waschweg in Velp omgedoopt tot de Theodorus Dobbeweg.

Daar er voor "Bob" te weinig actie was, vertrok hij naar Brussel om naar Engeland te komen voor een pilotenopleiding. De ambtelijk molen werkte daar zo traag, dat Bob besloot zich als oorlogsvrijwillger te melden bij de Prinses Irene Brigade. Zo kwam hij via Tilburg al vechtend naar de Bommelerwaard en Hedel.


Bij dit huisje op de Uithovensestraat verongelukte de carrier (foto W. v. Engelen, Hedel)

Koos Schortinghuis (Copyright Rob Mulder)

25 april 1945 verliep relatief rustig, naar later bleek, omdat de Duitsers eenheden vanuit Tiel naar de Maas afvaardigden. 's Morgens ontdekte men mijnen bij het landingspunt van de Maas. Veiligheidshalve maakten de Buffalo's geen gebruik meer van die plaats, maar de plaats ernaast. Toch ontplofte er een mijn. Niet bij het landingspunt, maar 's avonds midden in het dorp. Een brenguncarrier reed er per toeval over en kwam door de hevige explosie op z'n kop terecht. Soldaat Schortinghuis kwam half onder het vier ton wegende rupsvoertuig terecht en werd onmiddellijk gedood. De andere drie inzittenden raakten gewond.
Bob werd tijdelijk begraven bij een schuur. Na de bevrijding werd zijn stoffelijk overschot naar Groningen gebracht en met miliaire eer begraven.
Het leven van de ouders was door de dood van hun enig kind Koos grondig verwoest. Tot aan de dood van zijn moeder in 1971 gingen zij dagelijks zijn graf bezoeken,weer of geen weer.

(zie voor vervolg verslag bij "Hedel" elders op deze website.)


Aankondiging van herbegrafenis in Het Dagblad van het Noorden

   
Terug naar de inhoud