Burger, Th.

Erelijst gesneuvelden > Namenlijst slachtoffers Veldtocht

Bron foto: Nieuwe Oosterbegraafplaats te Amsterdam

Achternaam: Burger

Voornaam: Theodorus

Voorletters: T.

Rang: Sold.OVW.

Mil. Onderdeel: Kon.Ned.Brig.Prinses Irene

Geboorteplaats: Amsterdam

Geboortedatum: 11-03-1923

Overlijdensplaats: Oostkapelle

Overlijdensdatum: 09-03-1945

Begraafplaats: Nwe Oosterbegraafplaats te Amsterdam

Gemeente: Amsterdam
Provincie: Noord-Holland

Land: Nederland

Vak: 62

Rij:

Nummer: 14

Bron foto grafsteen: OGS

De ouders van automonteur Theo Burgers waren de Amsterdamse los

werkman Theodorus Burger (1884-1979) en Johanna van der Schans (*1883). Ze trouwden in 1907 en kregen samen op de 1e Atjehstraat 42 in Amsterdam de volgende kinderen:

Annigjen (*1907),

Hendrika (*1910), getrouwd met Ykema

Willem (1913-1999),

Theodorus (1915-1995),

Jan (*1920).
De ouders scheidden in 1921 en vader Theodorus hertrouwde in 1922 met Maria Magdalena Teunis Bloem (1885-1962) uit West-Terschelling. Deze weduwe had ook vijf kinderen en kreeg er samen met haar man nog vier:
Joop (*1922),

Theodorus (1923-1945)

Andries Teunis (*1924)

Josephus Johannes Laurentius (*1926), brandweerman en vertrok in 1954 aan boord van de Zuiderkruis naar New York

Theo (Bron: NIMH)

Theo is op een gegeven moment in het concentratiekamp Amersfoort terecht gekomen en daar door de Duitsers op "beestachtige wijze mishandeld". Hij kwam daarna in het "Oranjehotel" in Scheveningen en de gevangenis van Amsterdam terecht. Tijdens een transport naar Frankrijk wist hij aan zijn bewakers te ontkomen en kwam via de ondergrondse op 24 oktober 1944 als oorlogsvrijwilliger bij de Prinses Irene Brigade. Op 30 december 1944 werd hij geplaatst bij de 1e gevechtunit en was gestationeerd in Zeeland toen onderstaand voorval plaatsvond.

X= de plek des onheils ligt ten noorden van de Hamster - Bron kaartje: Google Maps

De context van hun tragische einde werd vastgelegd in het dagboek van soldaat G. van Dam, eveneens van de Irene Brigade. Enkele dagen voor het incident nam Van Dam bij toeval een sluiproute langs de duinen tussen Domburg en De Hamster, met zijn 80 bunkers het grootse bunkerdorp van Walcheren. Het was een zeer belangrijke radarpost van de Duitse luchtmacht, met de codenaam Mammut. Het betrof een 16 x 30 meter groot radarscherm en met de 60 meter hoge draaibare Wassermann radar.

Het leek voor Van Dam een onschuldige verkorting van zijn route, maar de aanwezigheid van een versperring met prikkeldraad en de ontdekking van Duitse Tellerminen aan weerszijden van het pad baarden hem zorgen. Hij koos ervoor zich langs de rand van het pad te bewegen, een beslissing die zijn leven redde.

De avond erop, op 9 maart 1945, reden na een avondje stappen drie mannen van de 1e gevechtsgroep, Burger, Stenfert Kroese en Vermeulen, gezamenlijk op een motorfiets dezelfde weg op. Zonder het gevaar te kennen, reden ze halverwege het duinpad op een tankmijn. Alle drie waren op slag dood. Pas na onderzoek bleek dat het pad zwaar met antitankmijnen was bezaaid. Dit soort mijnen is op een bepaalde druk afgesteld en een voetganger kon er meestal zonder risico op stappen.

In 1962 werd het stoffelijk overschot van Theo's stiefmoeder bijgezet in zijn graf op de Nieuwe Oosterbegraafplaats in Amsterdam. In 1979 kwam ook zijn vader daarbij.

De dood van deze drie jonge mannen herinnert ons aan de harde werkelijkheid van oorlog. Hoewel ze op verschillende manieren tot de Prinses Irene Brigade kwamen — door onderduik, verzet, vlucht of gevangenschap — werden ze verenigd in hun dienst aan het vaderland. Hun lot op 9 maart 1945, op een duinpad dat het einde betekende, is een tragisch maar krachtig symbool van moed, kameraadschap en opoffering. Laten wij hen niet vergeten.

Het bewuste duinpad bij vakantiehuis De Duindistel- Foto: Lou Rison

Vandaar dat de webmaster in 2025 een zoektocht is gestart naar de exacte plaats van de plek des onheils in Oostkapelle. Het Zeeuws archief en de NIMH konden, ondanks hun lange speurtocht, daarover niets vinden in hun archieven. Ook lokale historici waren niet op de hoogte van dit verschrikkelijke voorval. Op een door de webmaster geplaatste oproep in een regionale krant, kreeg hij na lange tijd wel een zeer bruikbare reactie van een zekere Lou Rison uit Oostkapelle: "Mijn oom, Marius Rison, weet precies waar het gebeurd is: ongeveer 100 meter richting Oostkapelle vanaf het huis 'De Duindistel'. Zijn vader, mijn grootvader, vond die jongens daar toen hij 's ochtends als BS’er (Binnenlandse Strijdkrachten) naar zijn post in 'De Duindistel' ging.”

Nu blijkt dat deze gebeurtenis op Walcheren onbekend is en de plaats des onheils eindelijk is opgespoord, is het te hopen dat de gemeente Veere zich ervoor inzet, dat er voor deze omgekomen brigadisten een blijvende herinnering (plaquette o.i.d.) komt bij het duinpad in Oostkapelle.

Met dank aan leden van de SVF, met name Ludmilla van Santen en Lou Rison